Τουρκοκρατία στο Σέλινο

 

Γράφει ο ηγούμενος της Μονής Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων, Γρηγόριος Παπαδοπετράκης, το1877, δια την μετά τον Δασκαλογιάννη εποχή : «…. Ιδίως εν Σελίνω έδιδον και με ευχαρίστησιν τας θυγατέρας των εις ισχυρούς τούρκους όπως έχωσι την προστασίας αυτών. Όσοι τολμώντες ηρνούντο το προτεινόμενον συνοικέσιον, ουδέν άλλον όφειλον να περιμένωσι πλέον η τον θάνατον και την αφαίρεσιν όλης των της περιουσίας ομού μετά της κόρης, εις ήν έλεγον οι άρπαγες ότι ανήκε ως πρίξ….Τα γεννηθέντα υπ’ αυτών τέκνα πάντοτε ανήκαν εις την τουρκικήν εθνότητα και θρησκεία. …

Δια τους Σελινιώτες Τούρκους ο ιστορικός Β.Ψιλάκης γράφει :«… Εκείνοι που τας έκαμαν (τις καταστροφές στα Σφακιά) δεν ήταν τόσο οι Αιγύπτιοι και οι Αλβανοί όσο οι εντόπιοι Μουσουλμάνοι και μάλιστα οι Σελινιώται, που είχαν καρδιάν τίγρεως. Αυτούς μετά τους Κισαμίτες ο Αρμοστής του ελυπήθει και τους άφησε ελεύθερους…. Μεγάλο σφάλμα….».

Στο Αζωγυρέ Σελίνου, οι απόγονοι εξωμότη, Καούρηδες, είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος στην περιοχή.Ο Ασίζ Καούρης, τουρκοκρητικός οπλαρχηγός, είχε αιματοκυλίσει την περιοχή, φονεύοντας τον Φραγκιά Γιαννακάκη με τους πέντε γιούς του, ενώ τον βοηθούσαν και έχτιζε τον πύργο του (σπίτι), επειδή δεν ήθελαν να εξισλαμισθούν και τους πέταξε στο ρυάκι της Σισαμιάς.Στον Ασφεντηλέ Σελίνου φόνευσε ο ίδιος τον Μανόλη Ξυλινάκη τους δύο γιούς του και τα γυναικόπαιδα.Στην Αγ. Ειρήνη τον παπά του χωριού Νικόλαο Παναγιωτάκη, κλ πούς.

Ειδικά το διαμέρισμα της Κανδάνου οι ιστορικοί το περιγράφουν σαν σφηκοφωλιά σαν πραγματική κόλαση.

Γράφει ο Σελινιώτης Αντ. Τρακάκης :«ενθυμούμαι έφηβός ακόμη το 1892, ότι εις μίαν τοιαύτην εορτήν καθ’ ήν ώραν οι ημέτεροι είχον στήσει χορόν, εις το μόνον τότε καφενείον (τον ψηλόν καφενέν) του Εμμ. Γλαμπούση, προσήλθε μία ομάς Τούρκων χορευτών και εχόρευσε τους χορούς μας. Εξετέλεσαν ρυθμικώς διαφόρους δισκόλους βηματισμούς (ταλίμια) εις τον πεντοζάλην, οι οποίοι έκαμαν εξερετικήν εντύπωσιν». …

Διάσημος χορευτής υπήρξε ο Σελινιώτης Κρητογιανίτσαρος Χουσεΐν Τζίνης, απόγονος εξισλαμισμένου Ενετού ευγενούς.Η παράδοση διέσωσε πως, όταν χόρευε το πεντοζάλη, ήταν ικανός να κρατά στο δεξί του χέρι, έναν τράγο σφαγμένο, που άλλοι τον έγδερναν.

Συγκλονιστική είναι η ιστορία της παράδοσης του Αρχηγού Σελίνου Κωσταντή Κριγιάρη και του Τουρκοκρητικού παλληκαριού Σελίμ Αγά Φούσκη , κατά την 29 Ιανουαρίου 1869…. Στα Χανιά εν τω μεταξύ είχε μαθευτεί ότι ο Κριάρης δεν προσκύνησε και οι Τούρκοι έγιναν έξαλλοι Ο Κριάρης επικηρύχθει έναντι αδράς αμοιβής και στάλισαν εις αναζήτηση του δύο τάγματα στρατού, η χωροφυλακή και ο Σελίμ Φούσκης Κρητότουρκος οπλαρχηγός, με εκατοντάδες Τουρκοσελινιώτες όπως ο Σαλή Τζεβρέμης, Μεχμέτ Φούσκης και Αχμέτ Χηνίτης, Μουσταφά Μαριολάκης, Αλή Μουράκης, και ο Σεραλάκης και συνέλαβαν τον Ιωάννη Τσίστρη ανεψιό του Αντώνη από το Βαθύρεμα.Αφού απειλήθει δια ραβδισμών ο Τσίστρης είπε ότι οι Παπαντωνάκης και ο Στρ. Καπαρός γνωρίζουν το κρησφύγετο του Κριάρη. …..  Ο Σελίμ Αγάς Φούσκης πήγε στη φάμπρικα, μαζί μ’ ένα άλλο Κρητότουρκο, χωρίς να το πει στους άνδρες του, καθ’ όσον θα κατακομμάτιαζαν τον Κριάρη.Ο Φούσκης πλησιάζον απέναντι από τον Κριάρη εφώναξε: «Παλληκαρήσια καπετάν Κωνσταντή;» «παλληκαρήσια Σελίμ αγά» εφώναξε ο Κριάρης. ….

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΚΗ «ΚΡΗΤΕΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ – ΙΧΝΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ»

*************************