Την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024 πραγματοποιήθηκε στην Μαρτυρική Κάντανο επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίαςκ. Frank-Walter Steinmeier και της συζύγου του κυρίας Elke Budenbender.Τον Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Frank-Walter Steinmeier υποδέχτηκαν στο Μνημείο Πεσόντων στην κεντρική πλατεία της Καντάνου, ο Δήμαρχος κ. Αντώνιος Κων. Περράκης και ο Περιφερερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
Κατά την άφιξή του ο Γερμανός Πρόεδρος συνομίλησε με τους επιζήσαντες του πολέμου του χωριού της Καντάνου, του Κουστογέρακου και της Βιάννου: Αναστασάκη Ζαχαρούλα, Κανδαράκη Ιωάννα, Μυριζάκη Ιωάννη, Λιαδάκη Καλλιόπη, Συγγελάκη Αριστομένη, Σούση Μέγερ – Μάριο, Τζεμανάκη Νικόλαο και Φιωτάκη Δέσποινα, οι οποίοι άνοιξαν και πανό στο οποίο αναγραφόταν: αποζημιώσεις – δικαιοσύνη.
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβ. Μητροπολίτη Κισάμου & Σελίνου κ. Αμφιλόχιο, παρουσία του Πρωτοσύγκελου π. Αγαθάγγελου, του Αρχιερατικού Επισκόπου π. Παναγιώτη Ανδρουλάκη, του ιερέα Καντάνου π. Γρηγορίου Πετράκη και του ιερέα π. Νικόλαου Λαμπάκη.Μετά το τέλος της επιμνημόσυνης δέησης, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Frank-Walter Steinmeier μαζί με την σύζυγό του κατέθεσαν στεφάνι στη μνήμη των πεσόντων.
Επόμενος σταθμός της επίσκεψης ήταν το Δημοτικό Κατάστημα Καντάνου, όπου ο Γερμανός Πρόεδρος ξεναγήθηκε στο Μουσείο Ολοκαυτώματος στον 1ο όροφο του Δημαρχείου, όπου φυλάσσονται οι αυθεντικές πλάκες, μοναδικά Ιστορικά Γραπτά Μνημεία σε όλη την Ευρώπη (3 πλάκες) με τις θηριωδίες που διέπραξαν οι Γερμανοί στην Κάντανο, γιατί όπου αλλού κατέστρεψαν οι Ναζί δεν άφησαν και δεν τόνισαν τόσο πολύ την αντίσταση που συνάντησαν.
Στην ομιλία ο Δήμαρχος κ. Αντώνιος Κων. Περράκης καλωσόρισε τον Γερμανό Πρόεδρο και επιχείρησε μια σύντομη αναδρομή στις γερμανοελληνικές σχέσεις, τις οποίες και χαρακτήρισε πολυεπίπεδες.Τόνισε τη σημασία και τον υψηλό συμβολισμό που σηματοδοτεί η επίσκεψη του κ. Frank-Walter Steinmeier και επεσήμανε τη στάση υπέρ της Ελλάδας, που κράτησε ο σημερινός Πρόεδρος, κατά τη δύσκολη εποχή των μνημονίων, επισημαίνοντας ότι οι Μαρτυρικοί Τόποι της Κρήτης και όλου του κόσμου είναι οι φάροι που μπορούν να διατηρήσουν ζωντανή την ανάμνηση του πόνου και έτσι να αποτρέψουν την επανάληψη τέτοιων φρικαλεοτήτων.Τελειώνοντας υποστήριξε την συνέχιση της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων αναφέροντας: Κύριε Πρόεδρε, σας άκουσα να λέτε, απευθυνόμενος στην Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, ότι για εσάς το θέμα των γερμανικών οφειλών και αποζημιώσεων θεωρείται λήξαν νομικά και πολιτικά. Κατανοείτε, όμως, πιστεύω ότι ένα θέμα διμερές δεν λήγει ποτέ με μονομερή απόφαση της μιας πλευράς.
Και όπως αναφέρει ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και επίτιμος δημότης Καντάνου κ. Πρ. Παυλόπουλος, η έννοια της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής Νομιμότητας η οποία θεμελιώνει, στο ακέραιο, τις αξιώσεις της Ελλάδας ως προς το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις για τα θύματα και τις υλικές καταστροφές της ναζιστικής θηριωδίας είναι σε ισχύ» .
Στη συνέχεια, ακολούθησε η ομιλία του κ. Frank-Walter Steinmeier, ο οποίος τόνισε πόσο δύσκολο είναι ένας Γερμανός Πρόεδρος να επισκέπτεται και να μιλάει σε έναν τόπο γερμανικής ντροπής όπως τον χαρακτήρισε.Ευχήθηκε η ανθρωπότητα να μην ξαναζήσει τέτοιες στιγμές, τονίζοντας ότι το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Φιλίας εργάζεται για να διατηρηθεί άσβεστη η μνήμη αυτών των γεγονότων ως μία διδαχή για το μέλλον.Χαρακτηριστικό απόσπασμα από την ομιλία του:
«Αισθάνομαι φρίκη για αυτό που γράφτηκε στη γλώσσα μου σε αυτές τις επιγραφές, που τοποθέτησε η Βέρμαχτ. Και με κυριεύει η ντροπή, διότι αυτές οι επιγραφές φανερώνουν ότι η γερμανική Βέρμαχτ θεώρησε πως είχε επιπλέον το δικαίωμα να καταστρέψει το μέρος αυτό με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην μπορέσει να ανοικοδομηθεί ποτέ ξανά. Εδώ οι ίδιοι οι θύτεςτεκμηριώνουν, πόσο αδίστακτος και εγκληματικός υπήρξε ο κατακτητικός, κατοχικός και εξοντωτικός πόλεμος της Γερμανίας”.
Παράλληλα δήλωσε στην Ελληνική γλώσσα ότι ζητάει συγχώρεση.
Μετά το πέρας των ομιλιών ο Δήμαρχος κ. Αντώνιος Κων.Περράκης προσέφερε στον Γερμανό Πρόεδρο και την σύζυγό του δώρα ως ένδειξη της ιδιαίτερης κρητικής φιλοξενίας.Το δώρο του Δημάρχου προς τον Γερμανό Πρέδρο ήταν μία μαρμάρινη αντιγραφή σε σμίκρυνση της ιστορικής πλάκας που βρίσκεται στο Μουσείο στην Κάντανο. Επίσης σε όλη την Γερμανική Αποστολή προσφέρθηκαν τα δύο πρόσφατα εκδοθέντα από τον Δήμο Καντάνου-Σελίνου, φωτογραφικά λευκώματα: «Δήμος Καντάνου-Σελίνου – Ονειρεμένος Τόπος» και τα «Βλέμματα Αγίων».
Ακολούθησε σύντομη ξενάγηση στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Κάντανο, όπου στο προαύλειο του Ιερού Ναού περίμεναν τον Γερμανό Πρόεδρο, αντιπροσωπεία μαθητών των Γυμνασίων και Λυκείων του Δήμου μας με τις εκπαιδευτικούς τους, κυρία Αριστέα Σημαντηράκη – Διευθύντρια του Γυμνασίου Παλαιόχωρας & Δημοτική Σύμβουλος, κυρία Σταματία Σταυρίδου – Διευθύντρια του Λυκείου Παλαιόχωρας και κυρία Βασιλική Βάκουλη - Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Γυμνασίου Καντάνου, όπου συνομίλησαν μαζί του και του έδειξαν φωτογραφίες από την ανοικοδόμηση της Καντάνου μετά το Ολοκαύτωμα του χωριού και μίας σχολικής τάξης του 1963 όπου Έλληνες μαθητές διδάσκονται την Γερμανική γλώσσα από εθελοντές Γερμανούς που εργάζονταν για την δημιουργία του υδρογωγείου της Καντάνου.
Στο τέλος της επίσκεψης ο Δήμος Καντάνου-Σελίνου προσέφερε παραδοσιακό κρητικό γεύμα σε όλους τους προσκεκλημένους.Κατά την διάρκεια του γεύματος ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καντάνου «Η Καντανία» τραγούδησε ριζίτικο τραγούδι συγκινώντας με τους στίχους τους παρευρισκόμενους καλεσμένους, τους στίχους τους οποίους σας παραθέτουμε παρακάτω:
ΓΡΗΚΑΤΕ ΗΝΤΑ ΠΑΡΑΓΚΕΛΝΕ Η ΚΡΗΤΗ ΤΩ ΠΑΙΔΙΩ ΤΖΗ
ΜΕΤΡΗΣΕΤΕ ΤΑ ΜΝΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΔΗΚΩ ΚΑΙ ΞΕΝΩ
ΣΟΥ΄ΛΑ ΝΑ ΑΝΑΨΕΤΕ ΚΕΡΙ ΚΑΝΤΗΛΙ ΚΑΙ ΛΙΒΑΝΙ
ΚΙ΄ΑΝ ΕΡΘΟΥΝ ΚΑΙ ΔΙΚΟΛΟΓΙΕΣ ΤΩ ΞΕΝΩ ΣΚΟΤΩΜΕΝΩ
ΝΑ ΤΣΙ ΦΙΛΟΞΕΝΗΣΕΤΕ
Η επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου στη Μαρτυρική Κάντανο αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός, καθώς είναι η πρώτη φορά που Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας επισκέπτεται την Κρήτη, την Μαρτυρική Κάντανο, μιλάει για έναν πόλεμο της Γερμανίας προς την Ελλάδα χαρακτηρίζοντας τον: αδίστακτο, εγκληματικό, κατακτητικό, κατοχικό και εξοντωτικό. Οι λέξεις ντροπή, πόνος, φρίκη, συγνώμη κυριαρχούν στην ομιλία του.Η επίσκεψη αυτή αποδεικνύει περίτρανα τη σημασία της διεθνούς αναγνώρισης των ιστορικών τραυμάτων και ενισχύει τις προσπάθειες για έναν κόσμο αμοιβαίας κατανόησης και ειρηνικής συνύπαρξης αλλά και ολοκλήρωση της δικαιοσύνης μέσω της καταβολής των γερμανικών αποζημιώσεων.
Το παρόν στην εκδήλωση, εκτός της Δημοτικής Αρχής, έδωσαν ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γεώργιος Κώτσηρας, η Βουλευτής Χανίων κα Θεοδώρα (Ντόρα) Μπακογιάννη, οι Πρέσβεις κα Μάρα Μαρινάκη και κα Αγλαΐα Μπαλτά, ο Επίτιμος Πρόξενος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στα Χανιά κ. Ιωάννης Φωτεινάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων κ. Νικόλαος Καλογερής, οι Δήμαρχοι του Ν. Χανίων, οι Δήμαρχοι Ρεθύμνης, Μυλοποτάμου, Ανωγείων, Βιάννου και Χερσονήσου, εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας, η κυρία Μαλανδράκη -Κρασουδάκη Σοφία, Εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος στον τομέα Πολιτισμού και Παιδείας στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, εκπρόσωποι του ΥπουργείουΕξωτερικών Πρόεδροι και Μέλη Δημοτικών Κοινοτήτων, Πρόεδροι και Μέλη Πολιτιστικών Συλλόγων, εκπρόσωποι διαφόρων φορέων που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον Δήμο μας, εκπρόσωποι εκπαιδευτικών, μαθητών και νεολαίας του Δήμου μας καθώς και πλήθος κόσμου.
Ο Δήμος Καντάνου-Σελίνου ευχαριστεί όλους όσους παρευρέθηκαν στην εκδήλωση.Ιδιαίτερα ευχαριστεί τους κατοίκους – εθελοντές της Καντάνου, τον Πρόεδρο κ. Στυλιανό Κουλάκη και τα μέλη του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Καντάνου, τον ιερέα πατήρ Γρηγόριο Πετράκη για την παραχώρηση του Ενοριακού Κέντρου, τουςυπαλλήλους του Δήμου, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καντάνου «Η Καντανία», τον Πολιτιστικό Παραδοσιακό Σύλλογο Σελίνου, τον Σύλλογο Γυναικών Καντάνου, τον κ. Ευτύχιο Λιατάκη για την παροχή των πάνελ για την τοποθέτηση ιστορικών φωτογραφιών, τον κ. Νεκτάριο Πατσουράκη – Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Βοθιανών, τον Αντώνιο Καλλιβρετάκη – Μαρμαγλυπτική και τον Γεώργιο Κλεινάκη – ξυλουργικές εργασίες.
(φωτ.: Φάνης Μανουσάκης, Stanislav Dermendjiev)
Επισυνάπτονται οι λόγοι του Δημάρχου Καντάνου – Σελίνου κ. Αντωνίου Κων. Περράκη και του Γερμανού Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Frank-Walter Steinmeier.
Ομιλία Δημάρχου Καντάνου-Σελίνου κ. Αντωνίου Κων. Περράκη
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρετης Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
Σας καλωσορίζουμε στην Κρήτη στο νομό Χανίων στο χωριό της Καντάνου.Καλωσορίζουμε επίσης την σύζυγο σας και όλη την γερμανική αποστολή.Καλωσορίζουμε, επίσης, στη σημερινή εκδήλωση μνήμης, πρώτα απ΄ όλα τους επιζώντες από την γερμανική κατοχή, τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη, την Βουλευτή και πρώην Υπουργό Εξωτερικών κα Μπακογιάννη, τον Περιφερειάρχη της Κρήτης κ. Αρναουτάκη, τους Βουλευτές του Νομού Χανίων, τον Πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης και Δήμαρχο Ρεθύμνης, τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων, τους Δημάρχους των Μαρτυρικών Δήμων Ανωγείων, Βιάννου και Σφακίων, τους Δημάρχους Χανίων, Πλατανιά και Αποκορώνου, τους αξιωματικούς - εκπροσώπους του Στρατού και της Αστυνομίας, τον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος, τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος Κρήτης, τους προέδρους και εκπροσώπους των πολιτιστικών σωματείων και όλους όσους με αφορμή την πρώτη επίσκεψη Γερμανού προέδρου στο νησί μας βρίσκονται στην αίθουσα αυτή τιμώντας με την παρουσία τους τη συμβολική αυτή στιγμή για τον τόπο μας.Εξοχότατε κύριε πρόεδρε επιχειρώντας μια πολύ σύντομη αναδρομή στιςΓερμανόελληνικές σχέσεις από την σύσταση του Ελληνικού Κράτους έως τις μέρες μας ξεδιπλώνεται ένα πολύπτυχο κολάζ διημερών σχέσεων και συνεργασιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας του εμπορίου, και του πολιτισμού ενώ η συμμετοχή των δύο κρατών σε διεθνείς οργανισμούς χαρακτηρίζεται από καλές αλλά και δύσκολες στιγμές.Μέσα σε αυτό το πολυεπίπεδο πλαίσιο σχέσεων υποδεχόμαστε σήμερα, για πρώτη φορά, στην Κρήτη και στην Κάντανο μια κορυφαία προσωπικότητα της διεθνούς πολιτικής σκηνής, έναν φίλο της Ελλάδος, ο οποίος στα δύσκολα χρόνια των μνημονιακών διαπραγματεύσεων υπήρξε υπέρμαχος της άποψης ότι το μέλλον της Ελλάδας είναι μέσα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, έναν πολιτικό ηγέτη ο οποίος έχει ήδη διακριθεί και διακρίνεται πρωτίστως για το Ευρωπαϊκό του Όραμα.
Ένα όραμα που ποτίστηκε και άνθισε στις στάχτες και στο αίμα της μεγαλύτερης άνθρωποσφαγής που γνώρισε η ιστορία καθιστώντας την ευρωπαϊκή Ένωση ως το κορυφαίο ιστορικό επίτευγμα της μεταπολεμικής περιόδου και μοναδικό παράδειγμα διακρατικής συνεργασίας για την επίτευξη συλλογικών αγαθών, στόχων και σκοπών.Τα τελευταία όμως χρόνια και μετά και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μια βαθιά και πολύπλευρη κρίση η οποία έχει ενσκήψει στην διεθνή σκηνή κλονίζει την συνοχή και τους βασικούς πυλώνες ευόδωσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης φέρνοντας την Ευρώπη αντιμέτωπη με ένα κρίσιμο ερώτημα που αφορά τον πόλεμο και την ειρήνη για πρώτη φορά στην ιστορία της.Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή στην Σύρια και στην Παλαιστίνη θέτουν επιτακτικά ζητήματα για την τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στη λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, όπου καθημερινά σκοτώνονται άμαχοι και μικρά παιδιά.Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, έχοντας να αντιμετωπίσει μια πολύπλευρη κρίση που απειλεί τη συνοχή και εντέλει την ίδια την ύπαρξή της.Οι προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, το προσφυγικό – (οι πόλεμοι γεννούν πρόσφυγες) - το μεταναστευτικό, η, κλιματική αλλαγή , η οικονομική και ενεργειακή κρίση, η επιβολή αυστηρών κανόνων δημοσιονομικής πολιτικής το βάθεμα των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, η αύξηση της ανεργίας, η μείωση του κοινωνικού κράτους προκαλούν τριγμούς σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο αφήνοντας χώρο στον ακραίο λαϊκισμό, στην αναζωπύρωση εθνικών εγωισμών και σε φυγόκεντρες ορμές διασπαστικής στόχευσης.Εθνικιστικές και ακραίες πολιτικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη χρησιμοποιώντας τα παράπονα των πολιτών την σύγχυση, την αβεβαιότητα , και την ξενοφοβία πολτοποιούν την πολιτική μέσου του δόγματος «όλοι είναι ίδιοι» ενώ την ίδια στιγμή παρουσιάζουν τον εαυτό τους σαν τη φωνή του λαού που αντιστέκεται στις απομακρυσμένες «ελίτ» των Βρυξελλών και των εθνικών κυβερνήσεων δυναμώνοντας τη νάρκη μια νέας βαρβαρότητας.Έτσι στις τελευταίες εκλογές στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το ένα τέταρτο των 720 εδρών καλύφθηκε από κόμματα με ακραίες θέσεις, προκαλώντας ανησυχία για την πορεία που θα ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.Το φάντασμα του φασισμού πλανάται ξανά πάνω από την Ευρώπη με διαφορετικό πιο μοντέρνο, πιο σύγχρονο πρόσωπο. Χρησιμοποιώντας τεχνολογικά εργαλεία και μεθόδους, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φασκιωμένο με επικοινωνιακά τεχνάσματα, πατώντας για άλλη μια φορά στον ρατσισμό, την ξενοφοβία, το μίσος για το διαφορετικό, εκμεταλλευόμενο πραγματικά προβλήματα αλλά και την ανικανότητα των προοδευτικών και φιλελεύθερων δυνάμεων να το αναχαιτίσουν.Μόνο όταν η πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποκτήσει πραγματικά κοινή φωνή, μόνο τότε θα ενδυναμωθεί η ευρωπαϊκή συνείδηση, συνδέοντας ξανά το κέντρο της Ένωσης με την Ιστορία και τον Πολιτισμό αλλά, κυρίως την υπεράσπιση των αρχών και αξιών του Ανθρωπισμού, της Ειρήνης, της Δημοκρατίας, και της Δικαιοσύνης, κατ’ εξοχήν δε της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε,
πριν από 4 ημέρες στις 28 Οκτωβρίου η χώρας μας γιόρτασε το ΟΧΙ των Ελλήνων στον Μουσολίνι που οδήγησε στην πρώτη συμμαχική νίκη επί των δυνάμεων του φασισμού στα βουνά της Αλβανίας ενώ ακολούθησε μερικούς μήνες αργότερα και η Μάχη της Κρήτης ή Η ΜΑΧΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ μία από τις σημαντικότερες μάχες της Ιστορίας.Αυτό δεν οφείλεται τόσο στη σύγκρουση του στρατιώτη με τον στρατιώτη, όσο στη σύγκρουση του στρατιώτη με τον πολίτη, τις γυναίκες τα παιδιά τον «άμαχο πληθυσμό»!Ξένο και παράδοξο για πολλούς, παράλογο και θαυμαστό για άλλους και ίσως παντελώς ακατανόητο, το αυτονόητο της Ιστορίας μας: η αυθόρμητη, η αβίαστη , η καθολική ενεργοποίηση και η αντίσταση ενός λαού, του λαού της Κρήτης!Την συνέχεια αυτής τις αντίστασης ακολούθησαν ομαδικές εκτελέσεις , λεηλασίες , καταστροφές και ολοκαυτώματα , τα συναντήσατε κύριε πρόεδρε στην διαδρομή σας μέχρι εδώ… Κοντομαρί , Κακόπετρος , Φλώρια, Κάντανος.
Η Κάντανος, που κατά μια άποψη το όνομά της προέρχεται από το Καντανία που σημαίνει πόλη της νίκης, κατέχει μια πολύ, δραματική πρωτιά: είναι το μέρος όπου για πρώτη φορά οι Ναζί πήραν την απόφαση να εκθεμελιώσουν ολόκληρο οικισμό.Και μάλιστα, τοποθέτησαν και πινακίδες για να επισφραγίσουν την απόφαση και την εφαρμογή της.Όπως διαβάσατε και ο ίδιος πριν από λίγο, η μια πινακίδα γράφει «Διά την κτηνώδη δολοφονία Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού από άνδρας, γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι ετόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων, διά να μη επανοικοδομηθή πλέον ΠOTE».Όμοια τύχη τύχη και για άλλα χωριά της Κρήτης Ανώγεια , Βιάννος, Καλλικράτης Μαλάθυρο , Βορίζια , Γερακάρι , Δαμάστα , Κουστογέρακο , αλλά και πολλά άλλα σε όλη την χώρα..!!! αυτά είναι τα Μαρτυρικά χωριά και οι πόλεις της Κρήτης και της Ελλάδος ( περί τα 140 μαρτυρικά μέρη διασκορπισμένα σε όλη την Ελλάδα )
Τι είναι όμως σήμερα τα μαρτυρικά χωριά ?? Ti μπορούμε να μάθουμε από αυτά.??
Κατ’ αρχάς, είναι αυτό που λέει ο Πρίμο Λέβι: «Συνέβη, και άρα μπορεί να ξανασυμβεί: αυτή είναι η ουσία, αυτού που πρέπει να πούμε. Μπορεί να συμβεί, και μπορεί να συμβεί οπουδήποτε».
Σήμερα στις δύσκολες συνθήκες όπου η ανθρωπότητα κάνει τρίπλα στην συνείδηση της και παρακολουθεί με μειωμένα αντανακλαστικά, φυλετικά μίση, αιματηρές συγκρούσεις, εμφύλιους σπαραγμούς, σφαγές αμάχων και παιδιών δικτατορίες , μεταναστευτικά ρεύματα, οι Μαρτυρικοί Τόποι της Κρήτης της Ελλάδας αλλά και όλης της Ευρώπης είναι φάροι για να μην οδηγηθούμε σε μια νέα πλανητική νύχτα.Είναι ο τόπος και ο χρόνος της μνήμης είναι η σύνδεση του παρελθόντος με το σήμερα, είναι η αντίσταση στον αναθεωρητισμό της ιστορίας, είναι ένα καινούριο ΟΧΙ που οφείλουμε να πούμε.Είναι το σημείο εκκίνησης για να μιλήσουμε ξανά για την ειρήνη.Αλήθεια, γιατί κανείς δε μιλάει πια για την ειρήνη;Ιδιαίτερα οι μαθητές και οι νέοι θα πρέπει κατανοήσουν πώς η γνώση της ιστορίας μπορεί να εμπεδωθεί μέσα από τη γνώση του χώρου και των γεγονότων τα οποία διαδραματίστηκαν στις κοινότητές μας.Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μπορεί να οικοδομηθεί η σύνδεση της τοπικής με την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία, αλλά και να αναθεωρηθεί η αντίληψη πως τα ιστορικά γεγονότα δεν σχετίζονται με το παρόν.Ο μόνος νικητής σε ένα πόλεμο είναι ο θάνατος.
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε,
εύχομαι και ελπίζω η σημερινή σας πράξη κατάθεσης του στεφάνου στο Μνημείο των Αγωνιστών της Καντάνου ( μια πράξη υψηλού συμβολισμού ) να αποτυπωθεί και εμπράκτως ως ενέργεια εκτός Ελλάδος ώστε να ξεκινήσει επιτέλους ο διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για τη δίκαιη επίλυση ενός ιστορικής σημασίας ζητήματος που είναι η απόδοση των γερμανικών οφειλών στην Ελλάδα.
Σας άκουσα να λέτε, απευθυνόμενος στην Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, ότι για εσάς το θέμα των γερμανικών οφειλών και αποζημιώσεων θεωρείται λήξαν νομικά και πολιτικά.
Κατανοείτε, όμως, πιστεύω ότι ένα θέμα διμερές δεν λήγει ποτέ με μονομερή απόφαση της μιας πλευράς.Και όπως αναφέρει ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και επίτιμος δημότης Καντάνου κ. Πρ. Παυλόπουλος, η έννοια της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής Νομιμότητας η οποία θεμελιώνει, στο ακέραιο, τις αξιώσεις της Ελλάδας ως προς το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις για τα θύματα και τις υλικές καταστροφές της ναζιστικής θηριωδίας είναι σε ισχύ .
Πράγμα που σημαίνει πως αν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας εννοεί και αναγνωρίζει πλήρως τις ευθύνες της για το ναζιστικό παρελθόν της οφείλει , να πράξει έναντι της Ελλάδας εκείνο, το οποίο επιβάλλει τόσον η ιστορική διαδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και ο κοινός μας Ευρωπαϊκός Πολιτισμός, ιδίως δε ο κοινός μας Ευρωπαϊκός Νομικός Πολιτισμός.
Πολλώ μάλλον όταν την θέση αυτή ενισχύει, πλέον, καταλυτικώς η πρόσφατη γνωμοδότηση (2019) της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εμπειρογνωμόνων του Γερμανικού Κοινοβουλίου (Bundestag). Η οποία αφενός αναγνωρίζει ότι δεν τίθεται ζήτημα παραίτησης ή παραγραφής των αξιώσεων στην Ελλάδα. Και, αφετέρου, προτρέπει, "expressis verbis", την γερμανική πλευρά ν’ αποδεχθεί την προσφυγή Ελλάδας και Γερμανίας στο αρμόδιο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Κύριε Πρόεδρε,
Οι Ναζί θέλησαν να εξαφανίσουν την Κάντανο από τον χάρτη και να μην της επιτρέψουν να γεννηθεί ξανά.Όμως, η Κάντανος, που με ιδιαίτερη χαρά σας φιλοξενεί σήμερα, είναι εδώ. Ολοζώντανη. Τιμά την ιστορία της και τα μαρτυρικά χώματά της. Τιμά τους σκοτωμένους της. Και αγωνίζεται. Για να διατηρηθεί η μνήμη.Και για την απόδοση Δικαιοσύνης.
Σας ευχαριστώ.
Ομιλία του Ομοσπονδιακού Πρόεδρου Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ σε τελετή μνήμης για τα θύματα της καταστροφής της Κανδάνου από τη Βέρμαχτ την 31η Οκτωβρίου 2024 στην Κάνδανο στην Ελλάδα
Οι φωτογραφίες στην έκθεση, που μόλις είδαμε, δίνουν μόνο μια αμυδρή εικόνα, τι συνέβη σε αυτό το μέρος. Ωστόσο, η πλήρης διάσταση της φρίκης δεν μπορεί να αποτυπωθεί πλήρως σε εικόνες και φωτογραφίες. Κι όμως, όποιος επισκέπτεται την έκθεση εδώ στο Δημαρχείο, δυσκολεύεται να βρει κατόπιν τις κατάλληλες λέξεις. Αβάσταχτη είναι η σκέψη και μόνο της πραγματικής έκτασης της βαρβαρότητας. Συγκλονίζει ο πόνος των συγγενών. Αισθάνομαι φρίκη για αυτό που γράφτηκε στη γλώσσα μου σε αυτές τις επιγραφές, που τοποθέτησε η Βέρμαχτ. Και με κυριεύει η ντροπή, διότι αυτές οι επιγραφές φανερώνουν ότι η γερμανική Βέρμαχτ θεώρησε πως είχε επιπλέον το δικαίωμα να καταστρέψει το μέρος αυτό με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην μπορέσει να ανοικοδομηθεί ποτέ ξανά. Εδώ οι ίδιοι οι θύτες τεκμηριώνουν, πόσο αδίστακτος και εγκληματικός υπήρξε ο κατακτητικός, κατοχικός και εξοντωτικός πόλεμος της Γερμανίας.Είναι δύσκολο για έναν γερμανό Πρόεδρο να έρθει και να μιλήσει σε τούτο τον τόπο. Δεν γίνεται όμως να βρίσκομαι στην Κρήτη και να μην επισκεφθώ αυτό το μέρος γερμανικής ντροπής. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως εσάς, τους επιζώντες και τους συγγενείς των θυμάτων όλων των τόπων, που έπεσαν θύματα επίθεσης και καταστροφής από γερμανούς στρατιώτες. Σας ευχαριστώ που είσαστε εδώ, σας ευχαριστώ μου επιτρέψατε να βρίσκομαι εδώ. Γνωρίζω ότι στις οικογένειές σας συνεχίζει να ζει η οδύνη, να ζει ο πόνος. Κι όμως, μας τείνατε χείρα συμφιλίωσης, κάτι για το οποίο σας ευγνωμονώ.
Η Κάνδανος ήταν μεταξύ των πρώτων κρητικών χωριών που ισοπέδωσαν οι γερμανοί στρατιώτες, στρατιώτες της Βέρμαχτ, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Γ΄ Λόχος του Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού 55, μια διμοιρία αλεξιπτωτιστών και δύο ομάδες Ορεινού Μηχανικού, διέπραξαν τρομερά, απάνθρωπα εγκλήματα. Έκαψαν τα σπίτια. Θανάτωσαν τα ζώα. Σκότωσαν πυροβολώντας όλους τους κατοίκους που συναντούσαν, προπάντων γυναίκες και ηλικιωμένους. Γλίτωσαν μόνο όσοι κατά τύχη δεν βρίσκονταν στο χωριό ή μπόρεσαν να διαφύγουν έγκαιρα.Μια μέρα νωρίτερα οι γερμανοί στρατιώτες είχαν ήδη σπείρει τον όλεθρο στο Κοντομαρί και στον Αλικιανό. Ακολούθησαν δεκάδες χωριά: Κακόπετρος, Φλώρια, Ανώγεια και Βιάννος – για ν’ αναφέρω μόνο ενδεικτικά μερικά παραδείγματα ανάμεσα σε πολλά άλλα. Μόνο στην Κρήτη οι Γερμανοί σκότωσαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χιλιάδες άμαχους. Ηλικιωμένους ανθρώπους. Ιερωμένους. Γυναίκες και άνδρες. Παιδιά και βρέφη.Επίσης, δεν μπορούμε σήμερα να μνημονεύσουμε χωρίς να αναφερθούμε στις Εβραίες και τους Εβραίους της Κρήτης. Εκτοπίστηκαν όλοι.Η βαρβαρότητα, η φρίκη, η απανθρωπιά των γερμανών κατακτητών μού κόβει ακόμα και σήμερα την ανάσα.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη υπάρχουν τέτοια μέρη, μέρη τα οποία οι Γερμανοί κατέστρεψαν από εκδίκηση και δολοφόνησαν τους κατοίκους τους κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάποια από τα μέρη αυτά είναι πιο γνωστά. Πολλά άλλα ονόματα, όμως, ξεχάστηκαν, τόσο στην Ευρώπη, όσο, κυρίως, και στη χώρα μου. Σ’ αυτά συγκαταλέγονται, δυστυχώς, και πάρα πολλά μέρη στην Ελλάδα. Είναι αμέτρητα. Ακριβώς γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό που βρίσκομαι σήμερα εδώ.
Σ’ αυτά τα μέρη η Βέρμαχτ προέβη σε στυγνά αντίποινα.
Οι Γερμανοί είχαν αρχικά υποτιμήσει εντελώς τη στρατιωτική αντίσταση των
Ελλήνων, Βρετανών και άλλων συμμάχων κατά την κατάληψη της Κρήτης. Αυτό, όμως, που δεν είχαν υπολογίσει καθόλου, ήταν το θάρρος και το πνεύμα αντίστασης των Κρητικών. Οι Έλληνες γνωρίζουν ότι ο χαρακτηρισμός του ήρωα πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ. Όμως οι γυναίκες και οι άνδρες, οι οποίοι υπεραμύνθηκαν εδώ της πατρίδας τους υπό τη γερμανική κατοχή, ήταν πραγματικές ηρωίδες και πραγματικοί ήρωες!
Οι Γερμανοί αντέδρασαν σε αυτήν την απροσδόκητη αντίσταση με ανελέητη σκληρότητα. Οι στρατιώτες αισθάνονταν απολύτως σίγουροι ότι δεν θα λογοδοτήσουν για τα εγκλήματά τους, αφού ο επικεφαλής τους, ο αντιστράτηγος Κουρτ Στούντεντ, τους είχε δώσει αυτές τις διαταγές. Απαιτούσε την επιβολή τιμωρητικών μέτρων ενάντια στον πληθυσμό και επεσήμανε ρητά ότι το στράτευμα έπρεπε «παραμερίζοντας τις δέουσες διαδικασίες και αποκλείοντας συνειδητά την όποια ειδική δίκη» να τιμωρήσει «με τη μεγαλύτερη δυνατή σκληρότητα». Οι στρατιώτες του εκτέλεσαν την εντολή του εν ψυχρώ και κατά γράμμα.
Ο Κουρτ Στούντεντ καταδικάστηκε μεν μετά τη λήξη του πολέμου από ένα βρετανικό στρατοδικείο στο Λύνεμπουργκ, αλλά αποκλειστικά και μόνο για τα εγκλήματα εις βάρος βρετανών αιχμαλώτων πολέμου. Σήμερα γνωρίζουμε ότι αφέθηκε πρόωρα ελεύθερος και έμελλε να ζήσει για πολλά χρόνια ακόμη ανενόχλητος στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία (σημ.: της Γερμανίας). Για τα εγκλήματα που διέπραξε κατά του ελληνικού άμαχου πληθυσμού δεν λογοδότησε ποτέ.Μιλώντας σας σήμερα εδώ, πρέπει να μιλήσω και για αυτό το ντροπιαστικό κεφάλαιο της μεταχείρισης των ναζιστών εγκληματιών πολέμου. Πρόκειται για το δεύτερο ιστορικό χρέος που βαραίνει τη Γερμανία, το οποίο επίσης με γεμίζει ντροπή.Και γι’ αυτό θα ήθελα σήμερα να ζητήσω συγχώρεση στο όνομα της Γερμανίας.
Ζητώ από εσάς, από τους επιζώντες και απογόνους, συγχώρεση για τα βαριά εγκλήματα που διέπραξαν εδώ οι Γερμανοί! Ζητώ συγχώρεση για το γεγονός ότι η χώρα μου καθυστέρησε για δεκαετίες να τιμωρήσει ποινικά τα εγκλήματα αυτά. Συγχώρεση για το γεγονός ότι μετά τον πόλεμο απέστρεψε το βλέμμα της από αυτά και παρέμεινε σιωπηλή.Δεν μπορούμε να αναστρέψουμε τα δεινά που έχουν προκληθεί. Και δεν θα μπορέσουμε ποτέ να απαλλαγούμε από αυτό το βάρος και να επανορθώσουμε. Πρέπει όμως, επίσης, να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή, προκειμένου να μην ξανασυμβεί ό,τι συνέβη τότε. Χωρίς μνήμη δεν υπάρχει μέλλον. Δεν υπάρχει μέλλον κοινό και ειρηνικό. Γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντικό ότι μνημονεύουμε σήμερα μαζί αυτά τα εγκλήματα. Και είναι, επίσης, σημαντικό να μεταλαμπαδεύσουμε τη μνήμη και στις επόμενες γενιές.Εύχομαι να βρούμε και οι δύο τη δύναμη να αναλάβουμε την ευθύνη της διατήρησης αυτής της μνήμης . Ακριβώς επειδή σε μεμονωμένα θέματα έχουμε διαφορετικές θέσεις, χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερο τη δέσμευση, τη βούληση και τις ιδέες, ώστε να εργαστούμε σοβαρά και με εμπιστοσύνη για να χτίσουμε μεταξύ μας γέφυρες.
Το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον εργάζεται από το 2014 για αυτόν τον σκοπό, για μια τέτοια κοινά αποδεκτή ιστορική μνήμη, κι έτσι προς ένα κοινό μέλλον.Από αυτό το πιο σκοτεινό κεφάλαιο της γερμανικής ιστορίας, στο οποίο μόλις αναφέρθηκα, απορρέει η ευθύνη μας. Η ευθύνη μας να υπερασπιστούμε την ελευθερία και την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου. Και η ευθύνη να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία.Διότι πάνω σε αυτές τις αξίες βασίζεται η κοινή μας Ευρώπη.Πρόκειται για αξίες και επιτεύγματα, τα οποία οφείλουμε στην Αρχαία Ελλάδα. Πού αλλού, εάν όχι εδώ, θα ήταν το κατάλληλο μέρος για να τα θυμηθούμε; Οι χώρες μας γνωρίζουν ότι η δημοκρατία, όταν επιτευχθεί, δεν είναι εξ ορισμού διασφαλισμένη. Γνωρίζουμε πως πρέπει να την προστατεύουμε και να την υπερασπιζόμαστε, ειδικά σήμερα, που αυτή η δημοκρατία αμφισβητείται ξανά σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου αντιδημοκρατικές δυνάμεις κερδίζουν και πάλι έδαφος, δυστυχώς και στην ίδια μου τη χώρα.
Ακριβώς σε ένα τέτοιο μέρος, όπως εδώ στην Κάνδανο, αντιλαμβανόμαστε ότι εμείς οι Ευρωπαίοι έχουμε ένα κοινό μέλλον, ένα μέλλον με ειρήνη και ελευθερία, μόνο όταν προστατεύουμε και υπερασπιζόμαστε τη δημοκρατία, όταν προστατεύουμε και υπερασπιζόμαστε τις αξίες μας. Αυτή η ιστορική ευθύνη εξακολουθεί και θα εξακολουθεί πάντα να υφίσταται. Δεν παραγράφεται.
Στη χώρα μου τη Γερμανία πολύ λίγοι γνωρίζουν για τα εγκλήματα της Βέρμαχτ κατά του ελληνικού άμαχου πληθυσμού και για τη δολοφονία των ελλήνων Εβραίων στο Ολοκαύτωμα. Επίσης, πολύ λίγοι γνωρίζουν για τη φρικτή πείνα υπό τη γερμανική κατοχή.Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό ότι εδώ και κάποια χρόνια υπάρχει το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας, το οποίο δεν καλλιεργεί απλώς προσωπικές συναντήσεις και φιλίες μεταξύ ελλήνων και γερμανών νέων, αλλά συμβάλλει και στη μεταλαμπάδευση της γνώσης για τα εγκλήματα των Γερμανών στους νέους ανθρώπους. Οι νέοι πρέπει να γνωρίζουν τι συνέβη, ώστε να μην συμβεί ξανά!Σας ευχαριστώ και πάλι όλες και όλους από καρδιάς που μου επιτρέψατε να βρίσκομαι σήμερα εδώ. Υποκλίνομαι και σκύβω το κεφάλι με οδύνη και σεβασμό ενώπιον των νεκρών.Η Κάνδανος ανοικοδομήθηκε, παρά την οδύνη, παρά τις θηριωδίες.
Και αυτό ήταν γενναίο και ναι, ήταν ηρωικό.Η Κάνδανος είναι υπενθύμιση για εμάς να διαφυλάξουμε την ειρήνη και την ελευθερία στην Ευρώπη. Αυτή η υπενθύμιση εξακολουθεί να υφίσταται και αποτελεί το καθήκον μας για το κοινό μας μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΑΝΑΓΡΑΨΕΤΕ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΑΣ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΛΑΙΣΙΟ: